Στην αρχαιότητα το Ναύπλιο ήταν γνωστό ως Ναυπλία. Κτίστηκε από τον Ναύπλιο, γιο του Ποσειδώνα, ο οποίος ήταν προστάτης του Ναυπλίου.Θεμελιωτής του Ναυπλίου (= ναυτική πόλη) φέρεται ο ομώνυμος μυθικός ήρωας, πατέρας του Παλαμήδη.
Κατά τη Μυκηναϊκή εποχή, η πόλη υπήρξε ισχυρό ναυτικό κράτος με τείχος στο βράχο της Ακροναυπλίας, το οποίο αργότερα υπέπεσε σε παρακμή και εγκαταλείφθηκε.
Η πόλη του Ναυπλίου ήταν ανεξάρτητη, αλλά γύρω στα 600 π.Χ. περιήλθε στην κυριαρχία του Άργους.
Το Ναύπλιο εμφανίζεται σαν ηγεμονία από τον Μεσαίωνα, στη διάρκεια του οποίου γνώρισε την κυριαρχία των Βυζαντινών, των Ενετών και των Φράγκων. Οι πρώτοι έχτισαν τα νεότερα τείχη της Ακροναυπλίας πάνω στα ίχνη της «Κυκλώπειας» οχύρωσης, ενώ στους δυτικούς οφείλεται η ολοκλήρωση των έργων και η προσθήκη των κάστρων στο Παλαμήδι και το Μπούρτζι. Από το 1188 μ.Χ. αποτελεί την πόλη – κάστρο του ηγεμόνα Θεόδωρου Σγουρού.
Το 1247 επί ηγεμονία Λέοντα Σγουρού, κατελήφθη από τον Γουλιέλμο Βιλλαρδουίνο τον Α΄, ο οποίος παρεχώρησε την πόλη μαζί με το Άργος στον Όθωνα ντε Λαρός.
Το 1388 το Ναύπλιο κατελήφθη από τους βενετούς, το 1540 από τους Τούρκους, το 1686 ξανά από τους Βενετούς με τον Μοροζίνι και το 1715 το κατέλαβαν ξανά οι Τούρκοι μέχρι το 1822, οπότε η πόλη απελευθερώθηκε από τον Νικηταρά.
Το 1823 ορίζεται η επίσημη έδρα της προσωρινής επαναστατικής κυβέρνησης. Το 1827, μετά από απόφαση της Εθνοσυνέλευσης, γίνεται έδρα του Κυβερνήτη (Καποδίστριας) και πρωτεύουσα της Ελλάδος και σ’ αυτό αποβιβάστηκε το 1834 κι ο πρώτος βασιλιάς της απελευθερωμένης χώρας, ο Όθωνας, που το διατήρησε για πρωτεύουσά του μέχρι το 1834, οπότε και μετέφερε την πρωτεύουσα του Κράτους του στην Αθήνα.
Η πόλη είναι γνωστή και από τις δίκες του Κολοκοτρώνη και του Πλαπούτα καθώς κι απ΄τη φυλάκιση του γέρου του Μοριά στο Παλαμήδι (το 1834). Στις 27 Σεπτεμβρίου του 1831 ο Καποδίστριας δολοφονήθηκε ο Καποδίστριας έξω από το Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα.
Την 1η Φεβρουαρίου 1862 το Ναύπλιο επαναστατεί κατά της βασιλείας του Όθωνα.
Η παλαιά πόλη
Η Παλαιά Πόλη του Ναυπλίου χτίστηκε στα πόδια του Μεγάλου Βράχου και επεξετάθηκε με γειτονιές γύρω της, που γρήγορα μεγάλωσαν και απέκτησαν νέα πολεοδομική μορφή, σύμφωνα με τις επιταγές της οικιστικής ανάπτυξης.
Η βόλτα στα σοκάκια με τα πέτρινα σπίτια, η ανηφόρα στα στενά δρομάκια, τα γεμάτα σκαλοπάτια που οδηγούν στις πάνω γειτονιές που μοσχοβολούν από τις ανθισμένες γλάστρες στις εξώπορτες και οι παλιές πετρόκτιστες βρύσες, συνθέτουν την εικόνα της αισθητικής απόλαυσης που προσφέρει η αυθεντικότητα της Παλαιάς Πόλης.
Η οδός Αναστασίου Πολυζωίδη, χωρίζει την Παλαιά από τη Νέα Πόλη.
Η Παλαιά Πόλη έχει ρυμοτομηθεί από την εποχή του Καποδίστρια, με σχεδιασμό του μηχανικού Σταμάτη Βούλγαρη, ενώ η Νέα απλώνεται μέχρι και τη διασταύρωση των δύο βασικών εισόδων, τη Λεωφόρο Ασκληπιού και τη Λεωφόρο Άργος-Ναυπλίου.
Η περιήγηση στην Παλαιά Πόλη είναι μια γοητευτική περιπέτεια, μια και είναι συγκεντρωμένα όλα τα πολιτιστικά στοιχεία-αξιοθέατα, από την Αρχαία αλλά και τη Νεότερη Ελληνική Ιστορία.
Η περιήγηση μπορεί να αρχίσει από την περίφημη Πύλη της Ξηράς, που οικοδομήθηκε την ίδια εποχή με το Παλαμήδι, αν όμως αρέσει η περιπλάνηση, τότε η Βασιλέως Κωνσταντίνου, ο «Μεγάλος Δρόμος», είναι η αφετηρία για την αυθεντική ανακάλυψη του Ναυπλίου. Είναι ο πρώτος δρόμος που κατασκευάστηκε με τις κλασικές προδιαγραφές στην Ελλάδα, πρωτοβουλία του Ιωάννη Καποδίστρια, που ήθελε δρόμους και πόλεις ίδιες με τις προδιαγραφές των ευρωπαϊκών. Στην αρχή του μεγάλου δρόμου, εκεί που σήμερα συναντάται το Άγαλμα του Όθωνα, χτίστηκε το σπίτι του και είναι γνωστό ως «παλατάκι». Κάηκε το 1929. Στη συμβολή του «Μεγάλου Δρόμου» με την οδό Τερζάκη, βρίσκεται η πρώτη Στρατιωτική Σχολή στην Ελλάδα, ενώ στο τέλος του, στην Πλατεία Συντάγματος, υπάρχει ένα σπουδαίο κτίριο, το βενετσιάνικο οπλοστάσιο, που χτίστηκε το 1713. Από το 1930, φιλοξενεί το Αρχαιολογικό Μουσείο του Ναυπλίου.
Στη γωνία των οδών Συγγρού και Πλαπούτα, βρίσκεται το σπίτι του Άρμανσπεργκ, του επικεφαλή της Τριανδρίας των Αντιβασιλέων επί Όθωνος. Στη συνέχεια συναντάται το θαυμάσιο Δικαστικό Μέγαρο, ενώ νοτιότερα υπάρχει η οικία του Νικηταρά.
Ενδιαφέρον περιηγητικό έχει μια επίσκεψη στην Πλατεία των Τριών Ναυάρχων (Κορδικτόν, Δεριγνύ και Χέυδεν). Στον ίδιο χώρο της πλατείας βρίσκεται το μνημείο του Δ. Υψηλάντη και γύρω της το κτίριο του πρώτου Ελληνικού Γυμνασίου, που χτίστηκε το 1833 και το πρώτο Φαρμακείο. Στην ίδια περιοχή υπάρχει και το κτίριο της πρώτης Ελληνικής Σχολής Ευελπίδων, ιδρυθέν το 1829.
Με χιλιάδες τόμους βιβλίων, έχει εγκατασταθεί η Βιβλιοθήκη του Πολιτιστικού Συλλόγου «Παλαμήδης» στην οδό Αμαλίας. Ο δρόμος από τη βιβλιοθήκη οδηγεί στην Πλατεία Συντάγματος, όπου βρίσκονταν οι οικίες πολλών αγωνιστών του 1821. Στην ίδια περιοχή υπάρχουν διατηρητέα, το κτίριο του Παλαιού Βουλευτικού που σήμερα φιλοξενεί το Ωδείο, το Τζαμί, το Μουσείο του Ναυπλίου (πρώην ενετικό κτίσμα) και οι φυλακές Λεονάρδου. Μια επίσκεψη στο Μουσείο του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος, στην Μητρόπολη του Ναυπλίου, όπου δολοφονήθηκε ο Καποδίστριας από τους Μαυρομιχάληδες το 1831, και στην Πινακοθήκη, θα γεμίσουν με εικόνες θαυμασμού κάθε επισκέπτη.
Η περιδιάβαση στην Παλαιά αλλά και τη Νέα Πόλη του Ναυπλίου, έχει τη γοητεία του απροσδόκητου, του απρόβλεπτου, που όμως δένονται με μια αρμονική συνύπαρξη του παρελθόντος και του παρόντος, αφήνοντας συνεχώς ένα ελπιδοφόρο μέλλον, σ' αυτό το κράμα της ομορφιάς και της αρμονίας, που κυριαρχεί στο Ανάπλι, από τη μια άκρη του ως την άλλη!
Η περιδιάβαση στην Παλαιά αλλά και τη Νέα Πόλη του Ναυπλίου, έχει τη γοητεία του απροσδόκητου, του απρόβλεπτου, που όμως δένονται με μια αρμονική συνύπαρξη του παρελθόντος και του παρόντος, αφήνοντας συνεχώς ένα ελπιδοφόρο μέλλον, σ' αυτό το κράμα της ομορφιάς και της αρμονίας, που κυριαρχεί στο Ανάπλι, από τη μια άκρη του ως την άλλη!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου