Ο εκφοβισμός είναι μία επιθετική συμπεριφορά αρκετά συνηθισμένη ανάμεσα στα παιδιά, και συνήθως συμβαίνει για να βλάψει κάποιος πιο δυνατός κάποιον πιο αδύναμο. Ο εκφοβισμός μπορεί να περιλαμβάνει σωματική αλλά και ψυχολογική βία για παράδειγμα: «αν είσαι φίλος με αυτόν, κανείς από εμάς δεν θα σου ξαναμιλήσει». Η πιο συνήθης μορφή εκφοβισμού, τόσο για αγόρια όσο και για κορίτσια, είναι η λεκτική, με τη χρήση υποκοριστικών ή με παρατσούκλια που σχετίζονται με την εμφάνιση ή τον τρόπο που μιλάει κάποιος. Οι συνέπειες του εκφοβισμού κατά πρόσωπο φαίνεται να είναι τα υψηλά επίπεδα κατάθλιψης, άγχους και ψυχοσωματικών συμπτωμάτων στα θύματα καθώς και το γεγονός ότι οι μαθητές που έχουν πέσει θύματα γίνονται λιγότερο αποτελεσματικοί κοινωνικά και έχουν περισσότερες δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις, χαμηλότερες ακαδημαϊκές ικανότητες και απουσιάζουν περισσότερο από το σχολείο. Αυτού του είδους ο εκφοβισμός συναντάται συχνά στην παιδική και εφηβική ηλικία και ονομάζεται παραδοσιακός εκφοβισμός ή bulling.
Με την ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας και του διαδικτύου ο εκφοβισμός έχει κάνει την εμφάνιση του και εκεί. Ως εκφοβισμός μέσω του Διαδικτύου θεωρείται οποιαδήποτε πράξη εκφοβισμού, επιθετικότητας, παρενόχλησης, τρομοκρατικής ή αυταρχικής συμπεριφοράς που θεσπίζεται και πραγματοποιείται μέσω τις χρήσης των ψηφιακών συσκευών επικοινωνίας, όπως είναι το διαδίκτυο και τα κινητά τηλέφωνα και η οποία επαναλαμβάνεται ανά τακτά ή άτακτα χρονικά διαστήματα.
Ο εκφοβισμός μέσω διαδικτύου περιλαμβάνει: πειράγματα με στόχο τη διασκέδαση, τη διάδοση άσχημων-προσβλητικών φημών on-line, αποστολή ανεπιθύμητων μηνυμάτων (υβριστικά-προσβλητικά), παρενόχληση, δυσφήμηση σε τρίτους (άλλους εκτός του θύματος) μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μηνυμάτων μέσω κινητού, φωτογραφίες και βίντεο στο διαδίκτυο, ιστοσελίδες, μπλογκς, chat rooms κ.ά.
Οι συναισθηματικές επιπτώσεις που προκαλεί ο εκφοβισμός μέσω του διαδικτύου στο θύμα είναι ίδιες με αυτές του παραδοσιακού εκφοβισμού. Ωστόσο, είναι αρκετά ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι ο εκφοβισμός μέσω διαδικτύου παρατηρείται συχνότερα ανάμεσα στα κορίτσια, σε αντίθεση με τον παραδοσιακό εκφοβισμό, ο οποίος «χρησιμοποιείται» κυρίως από αγόρια και έχει ως στόχο αγόρια. Το πρόβλημα του εκφοβισμού, με τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις που λαμβάνει μέσα από το διαδίκτυο, θα πρέπει να προβληματίσει και να αφυπνίσει τους γονείς.
Δεν υπάρχουν κάποια «συμπτώματα» μοναδικά για την περίπτωση εκφοβισμού από το διαδίκτυο. Ο ρόλος του γονιού δεν είναι να παρακολουθεί ως «ντετέκτιβ» τη συμπεριφορά του παιδιού του αλλά να είναι διαθέσιμος για τα προβλήματα του. Ο γονιός μπορεί να μην έχει το επίπεδο τεχνολογικής επάρκειας και δεξιότητας του παιδιού του. Αρκεί όμως να μπορεί να αντιληφθεί ότι υπάρχει ένα πρόβλημα που έχει επίπτωση στα συναισθήματα του (άγχος, θλίψη, φόβος) και να το πλησιάσει ώστε να μάθει τι συμβαίνει. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να υποτιμηθεί το πρόβλημα του παιδιού, γιατί αυτό μπορεί να έχει αντίκτυπο στην αυτοεκτίμησή του.
Αν λοιπόν, οι γονείς αντιληφθούν «σημάδια» του διαδικτυακού εκφοβισμού μπορούν να προβούν σε μία σειρά ενεργειών:
Είναι πολύ σημαντικό να έχουν ενημερώσει τα παιδιά εκ των προτέρων ότι εάν δεχτούν απειλητικά ή προσβλητικά μηνύματα να τα αποθηκεύσουν και όχι να τα διαγράψουν, να κρατήσουν δηλαδή όλα τα αποδειχτικά στοιχεία. Επιπλέον μπορούν οι γονείς να μάθουν στα παιδιά ότι πρέπει ακόμα και να εκτυπώσουν τα απειλητικά μηνύματα που ενδεχομένως λάβουν και βεβαίως να τους τα δείξουν.
Σε περιπτώσεις που τα μηνύματα επιμένουν και προέρχονται από άγνωστο αποστολέα, οι γονείς μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και να πάρουν πληροφορίες από την Ασφαλή Πλοήγηση στο Διαδίκτυο. Συχνά επίσης, ενδέχεται ο θύτης να είναι κάποιος γνωστός του θύματος, σε αυτή την περίπτωση είναι σημαντικό να ενημερωθούν οι γονείς του παιδιού για την συμπεριφορά του ή ακόμα και το σχολείο του, εάν πηγαίνουν τα παιδιά στο ίδιο σχολείο, με βασικό σκοπό να νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια το θύμα και να ελεγχθεί και να περιοριστεί ο θύτης. Εάν το θύμα συνεχίζει να εμφανίζεται αγχωμένο, αποσυρμένο, φοβισμένο είναι σημαντικό οι γονείς να ζητήσουν βοήθεια από ψυχολόγο ειδικό σε τέτοιου είδους θέματα.
Η επικοινωνία με το παιδί είναι το κλειδί. Οι γονείς χρειάζεται να συζητήσουν με τα παιδιά τους το θέμα του διαδικτυακού εκφοβισμού και να καταστήσουν σαφές πως οι ηθικοί κανόνες που ισχύουν στην πραγματική επικοινωνία ισχύουν και στη διαδικτυακή.
Επομένως, είναι σημαντικό οι γονείς να ακούσουν προσεχτικά τι λέει το παιδί για τις online εμπειρίες του και να εξοικειωθούν και οι ίδιοι με το διαδίκτυο, καθώς αποτελεί αναπόσπαστο πλέον κομμάτι της ζωής μας. Η δαιμονοποίηση του διαδικτύου σίγουρα δεν ωφελεί κανέναν και ας μην ξεχνάμε ότι είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο της τεχνολογίας που ήρθε και θα μείνει στη ζωή μας, αρκεί βέβαια να το χειριζόμαστε με ορθό τρόπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου