Η αγκαλιά της Εκκλησίας

Νικολάου Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής

Μέσα στην Εκκλησία τα πάντα είναι κοινά. Μέσα σ' αυτό το πνεύμα κατανοούνται και οι σχέσεις μας με τους αγίους, «οι πρεσβείες των αγίων». Η αίτηση της πρεσβείας των αγίων μάς φέρνει κοντά τους.Δεν είναι κάτι το εντελώς τεχνικό: ζητάμε από τους αγίους να πρεσβεύουν –πηγαίνουν αυτοί και πρεσβεύουν –ο Θεός πραγματοποιεί το αίτημά μας. Δεν λειτουργεί έτσι ο Θεός. Ο Θεός δεν λειτουργεί με τα αιτήματα των αγίων, αλλά με τις σχέσεις τους μαζί μας.

Επειδή θέλουμε η σωτηρία μας να μην είναι μόνο δικό μας «επίτευγμα», να μην είναι κάτι που εμείς, μόνοι μας, με τις ασθενείς μας δυνάμεις θα προσπαθούμε να κάνουμε, προσευχόμαστε ως εξής: «Άγιοι του Θεού πρεσβεύσατε υπέρ ημών» -«Θέλουμε σ' αυτό τον αγώνα μας να είστε κι εσείς συναγωνιστές, μερίδιο στην επιτυχή έκβασή του να έχετε κι εσείς, ως οι μεγάλοι μας αδελφοί, οι προστάτες μας. Ποθούμε να είμαστε όλοι κοινωνοί του έργου της Εκκλησίας, που γίνεται στη δική μας ζωή. Κι εσείς έχετε παρρησία ενώπιον του Θεού. Εσείς Τον ευαρεστήσατε. Γι' αυτό εσείς να προηγείσθε κι εμείς να ακολουθούμε». Αυτή είναι η συνείδηση της Εκκλησίας.

Τι πιο ωραίο πράγμα, λοιπόν, από το να κοινωνούμε μαζί με τους αγίους την ανάγκη και τον πόθο της σωτηρίας μας! Τι πιο ωραίο από το να μην είναι η σωτηρία μας κατόρθωμα του καθενός χωριστά, αλλά δώρο ενός κοινού αγώνα! Τι πιο ευλογημένο από το να βλέπει και ο Θεός αυτή την κοινή πορεία! Να μη βλέπει τον καθένα μόνο του να αγωνίζεται, να πέφτει, να λιώνει, αλλά ολόκληρη την Εκκλησία, στρατευομένη και θριαμβεύουσα, να εγείρεται στο πλευρό του! Να ζητά ο πιστός την ευχή του πνευματικού του, της μάνας του, των φίλων που τον αγαπούν, των αγίων που είναι ζωντανοί και έχουν παρρησία ενώπιον του Θεού! Η σκέψη αυτή είναι συγκλονιστική. Και δεν είναι μια πολύ όμορφη ιδέα, που την κάνει ένας μη ορθολογιστής, είναι κίνηση με αντίκρισμα.

Επιπλέον, ο κάθε αγωνιζόμενος πιστός δεν έχει μόνο τους αγίους στο πλευρό του, έχει και το φύλακα άγγελό του. Όχι την αφηρημένη αίσθηση του αγγέλου, αλλά την πίστη και την εμπειρία ότι στο πλευρό του έχει τον άγγελό του και σηκώνει κι αυτός το βάρος του πνευματικού αγώνα.

Κι ακόμα, έχουμε τον προστάτη άγιό μας. Έχουμε τους αγίους του ναού στον οποίο διακονούμε, ή της ενορίας στην οποία προσευχόμαστε. Έχουμε τους αγίους που ευλαβούμαστε επειδή πήγαμε και ζήσαμε μια κατάσταση στα προσκυνήματά τους: Τον άγιο Νεκτάριο, ή τον άγιο Ραφαήλ, ή κάποιον άλλο άγιο. Έχουμε αυτούς των οποίων το βίο διαβάσαμε και συγκλονίστηκε η ψυχή μας. Έχουμε την ευχή των πνευματικών μας.

Όλοι αγωνιζόμαστε μαζί. Αυτή είναι η αίσθηση του εκκλησιοποιημένου αγώνα μας: ότι ο αγώνας μας γίνεται εν τη Εκκλησία και με την Εκκλησία. Έτσι αντλούμε δυνάμεις, και ο Θεός βλέποντας αυτή την κοινωνία των πιστών και των αγίων μέσα στην Εκκλησία, παραβιάζει τους νόμους Του, ανατρέπει τα φαινόμενα σχέδιά Του και συγκινείται περισσότερο από τον κοινό αγώνα, παρά από το οποιοδήποτε αίτημά μας.

Οι άγιοι δεν πρεσβεύουν μόνο στις δυσκολίες μας, αλλά και στις επιτυχίες μας. Όπως μοιραζόμαστε τη δοκιμασία, μοιραζόμαστε και το δώρο. Κι έτσι δεν προκύπτει έπαρση, αλλά γεννιέται γλυκιά ταπείνωση.

Όλα αυτά επιβεβαιώνονται από την εμπειρία της Εκκλησίας. Δεν είναι μια ψιλή διδασκαλία, αλλά μια ζωντανή εμπειρία. Η Εκκλησία ζει την αποτελεσματικότητα των πρεσβειών των αγίων, ζει τη συνέπεια με την οποία οι άγιοι, όταν εμείς εναποθέτουμε στη δική τους παρρησία το δικό μας αγώνα και τη σωτηρία μας, προωθούν στο θρόνο του Θεού το αίτημά μας κι Εκείνος ανταποκρίνεται.

Οι άγιοι δεν πεθαίνουν, δεν σταματούν. Παρεμβαίνουν στη ζωή μας και την παρακολουθούν. Αυτός είναι ο λόγος που τους αποκαλούμε παγκόσμιους: Είναι αιώνιοι, δεν περιορίζονται από το χρόνο, ούτε από τον τόπο, ούτε από το άτομό τους. Το δώρο τους αγκαλιάζει ολόκληρη την Εκκλησία κι εμάς. Γι' αυτό και ζητούμε από το Θεό να μάς ελεήσει με τις πρεσβείες τους.

Είναι πολύ χαρακτηριστικό ένα παράδειγμα από τη Βίβλο του αββά Βαρσανουφίου. Ρωτούν κάποιοι τον Άγιο, «πώς δεν ξεσπάει η οργή του Θεού, αφού ζούμε με αυτό τον άθλιο και διεστραμμένο τρόπο;». Κι αυτός τότε τους αποκαλύπτει ένα εντυπωσιακό γεγονός, τους λέει ότι στο θρόνο του Θεού συναντώνται οι προσευχές τριών αγίων: Κάποιου από τα Ιεροσόλυμα –κατά πάσα πιθανότητα είναι ο ίδιος- ενός Ηλία από την Κόρινθο και ενός Ιωάννη από τη Ρώμη. Γνώριζε δηλαδή, ο Άγιος της προέλευση των προσευχών που έβλεπε να συναντώνται ενώπιον του Θεού, με αποτέλεσμα ο Θεός να βάζει «την ρομφαίαν εις τον κολεόν» (Α' Παραλ. κα' 27), το σπαθί στη θήκη. Είναι μια μεταφορική εικόνα, που καταδεικνύει την αποτελεσματικότητα που έχουν οι προσευχές των αγίων – τόσο των ζώντων, όπως το παραπάνω παράδειγμα, όσο και αυτών που τώρα ανήκουν στη θριαμβεύουσα Εκκλησία και την κληρονομιά των οποίων εμείς θέλουμε να αξιοποιήσουμε.

Από το βιβλίο
«Άνθρωπος μεθόριος
Από τα αναπάντητα διλήμματα στα περάσματα της «άλλης λογικής»»
Νικολάου Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής
Εκδ. Εν πλω
Επιμέλεια: enoriaka.gr