Περ'ι τής απολαύσεως

ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΑΠΟΛΑΥΣΕΩΣ ΤΗΝ ΜΕΛΛΟΝΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΠΑ­ΡΟΝΤΩΝ

1. Εί­ναι υ­περ­βο­λι­κός ο καύ­σων και α­νυ­πό­φο­ρος η ξη­ρα­σί­α- ό­μως δεν ε­ξα­σθέ­νη­σε την προ­θυ­μί­αν σας και ού­τε μά­ρα­νε την ε­πι­θυ­μι­ών της α­κρο­ά­σε­ως. Έ­τσι εί­ναι ο α­κρο­α­τής ο θερ­μός και εν­θου­σι­ώ­δης εν­δυ­να­μού­ται δια της ε­πι­θυ­μί­ας της α­κρο­ά­σε­ως και δύ­να­ται να υ­πο­φέ­ρει τα πά­ντα με ευ­κο­λί­α διά να ι­κα­νο­ποί­η­ση τηνε­πι­θυ­μί­α αι­ών την κα­λήν και πνευ­μα­τι­κήν. 338 Και ού­τε το ψύ­χος, ού­τε ή ξη­ρα­σί­α, ού­τε τα πολ­λά ζη­τή­μα­τα, ού­τε το πλή­θος των φρον­τί­δων, ού­τε τί­πο­τε άλ­λο τέ­τοι­ον ημ­πο­ρεί να τον κα­τα­βο­λή- ό­πως τον α­δρα­νή και ρά­θυ­μον, ού­τε oι ευ­χά­ρι­στοι και­ροί, ού­τε ή α­πρα­ξί­α και ή α­σφά­λεια, ού­τε ή α­νά­παυ­σις και ή ά­νε­σις δύ­ναν­ται να δι­ε­γεί­ρουν, αλ­λά πα­ρα­μέ­νει κοι­μώ­με­νος ύ­πνον ά­ξιον πολ­λής κα­τη­γο­ρί­ας.
Σεις ό­μως δεν εί­σθε τέ­τοι­οι, αλ­λά εί­σθε κα­λύ­τε­ροι α­πό αυ­τούς πού κα­τοι­κούν εις την πά­λιν, δι­ό­τι σεις εί­σθε το ε­κλε­κτόν μέ­ρος της πό­λε­ως, και με προ­θυ­μί­αν και σω­φρο­σύ­νης πα­ρα­κο­λου­θεί­τε πάν­το­τε τα λε­γό­με­να.
Αυ­τό ε­δώ το θέ­α­τρον εις εμέ εί­ναι σε­μνό­τε­ρον από τας βα­σι­λι­κάς αυ­λάς. Δι­ό­τι ε­κεί τά δι­δό­με­να, ό­ποι­α και αν εί­ναι, ε­ξα­φα­νί­ζον­ταν μα­ζί με την παρούσαν ζω­ήν, καί εί­ναι γε­μά­τα από θό­ρυ­βον καί ταραχήν. '­Ε­δώ ό­μως δεν συμ­βαί­νει τί­πο­τε τέ­τοι­ον ε­δώ υ­πάρ­χει κά­θε α­σφά­λεια και τι­μή, α­παλ­λαγ­μέ­νη α­πό τα­ρα­χή, ε­ξου­σί­α πού δεν έ­χουν τέ­λος και πού δεν διακόπτονται ούτε από αυτόν τον θάνατον, μάλλον δε πού γίνονται τότε περισσότερον ασφαλείς. Διότι μη μου αναφέρης αυτόν πού κάθηται επάνω εις την άμαξαν, και είναι επηρμένος, και έχει πολλούς σωματοφύλακας, ούτε την ζώνην και την φωνήν Τσι κήρυκος. Να μη χαρα­κτηρίσης από αυτόν τον άρχοντα, αλλ.' από την ψυ­χικήν του κατάστασιν εάν κυριεύη τα πάθη του, εάν νικά την αμαρτία δηλαδή αν εξουσιάζει τον πόθον των χρημάτων, αν υπέταξε τον αχόρταστο έρωτα των σωμάτων, αν δεν λυώνη από φθόνον, αν δεν παρασύ­ρεται εις το φσβερόν πάθος της ματαιοδοξίας, αν δεν φοβήται και τρέμη την πτωχείαν και την επί το χειρό­τερον μεταβολήν, αν δεν αποθνήοκη από τον φόβον τούτον. Τέτοιον να μου δείξης τον άρχοντα, διότι αυτό σημαίνει εξουσία. Εάν μεν αρχή των ανθρώπων, είναι δε δούλος των παθών, αυτού του είδους τον άρ­χοντα θα τον ονομάσω δουλικώτερον απόό­λους τους ανθρώπους· καθώς και δι' εκείνον που έχει κατακε­κλεισμένον εις το βάθος τον πυρετόν, αν και τίποτε τέτοιον δεν φανερώνη ή εξωτερική εμφάνισης του σώ­ματος του, θα ηδύναντο μετά βεβαιότητος οι ιατροί να ειπούν ότι έχει υψηλόν πυρετόν, και αv ακόμη το αγνοούν αυτό οι αδαείς.
"Έτσι λοιπόν και εγώ, αυτόν πού έχει υποδουλωμένη την ψυχήν του, και αιχμάλωτων εις τα πάθη, και άν ακόμη δεν φανερώνη κάτι τέτοιον ή εξωτερική του όψις, άλλα το αντίθετο, δύναμαι να ισχυρισθώ ότι είναι δουλικώτερος δούλων, αυτός πού έχει εις το βάθος της ψυχής τον πυρετόν των κακών, και έχει ιδρυμένη εις αυτήν την ψυχήν του την τυραννικήν εξουσία των παθών θα ονόμαζα δε άρχοντα και ελεύθερον και των βασιλέων βασιλικώτερον, και ανακόμη είναι ενδεδυ­μένος με κουρέλια, και αν κατοικεί εις φυλακήν, και αν είναι δεμένος με αλυσίδα, αυτόν πού απέβαλε την τυραννίαν των παθών, και δεν είναι κυριευμένος από πονηράς επιθυμίας, και ούτε φοβάται και τρέμει από παράλογον φόβον πτώχειας και ατιμίας, πού θεωρού­νται ότι είναι λυπηρά εις την παρούσαν ζωή.
2. Τα αξιώματα αυτά δεν αγοράζονται με χρήματα, ούτε έχουν κανένα πού τα φθονεί* αυτή ή δύναμις δεν επηρεά­ζεται από γλώσσαν κατηγόρου, ούτε από μάτια φθονερών αν­θρώπων, ούτε από επινοήματα κακόβουλων, άλλα μένει συνε­χώς ακυρίευτος, ωσάν να κατοικεί εις κάποιον απάτητον τόπον της φιλο­σοφίας, και όχι μόνον εις τας αλλάς δυσχερείς περι­στάσεις, αλλά ούτε και ειςαυτόν τον θάνατον υπο­χωρεί.

http://paterikiorthodoxia.blogspot.com